Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι. Νο 36 / 8 Σεπτεμβρίου 2010.

ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΟΙ
ΚΑI ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΙ.

Γράφει ο Γιώργος Ι. Καζαντζής.
Giorgoskaza.blogspot.com.

Φώτο Νο 1. Τα Καϊλάρια του 1925 αποκτούν το 1ο Φαρμακείο τους με τον πρόσφυγα, Παν. Παναγιωτίδη.

 Ο Παναγιώτης Μιχ. Παναγιωτίδης, γεννήθηκε στη Νικομήδεια Βιθυνίας της Μ. Ασίας το 1888 και σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη Φαρμακοποιός.
Με τα γεγονότα του 1922 έφυγε από τη γενέτειρα του για την Ελλάδα, όπου, το 1923 εγκαταστάθηκε στα Καϊλάρια (Πτολεμαϊδα).
Το πρώτο του, εν Ελλάδι, φαρμακείο το άνοιξε στο παλιοπάζαρο (περιοχή των κάτω Καϊλαρίων, που γίνονταν τότε και το εβδομαδιαίο παζάρι), στο τέρμα της συμβολής, των σημερινών δρόμων, Επιβατών-Βορείου Ηπείρου, κάτω από το σπίτι του αείμνηστου Δικηγόρου, Γκέσσα Ιωάννη.
Για τα Καϊλάρια ήταν και το πρώτο Φαρμακείο του λειτουργούσε. Αργότερα μεταφέρθηκε στη νεόδμητη ιδιόκτητη οικοδομή του, επί της 25ης Μαρτίου-δίπλα από τον καλό Σαμαρείτη-, όπου και η οικία του.
Στη φώτο μας, τη φιλική παρέα, μπροστά στο νέο φαρμακείο του Παναγιώτη Μιχ. Παναγιωτίδη, από αριστερά: Ο Γιατρός, Χρήστος Δούβλης, ο Φαρμακοποιός, Παναγιωτίδης Παναγιώτης, ο άγνωσός μας Χ; με το παντελόνι γκιλοτα (αν το ονομάζουμε και το γράφουμε σωστά), κάτι δηλαδή που μαρτυρεί την Μικρασιάτική καταγωγή, δεδομένου  ότι, τον τύπο αυτό του παντελονιού το συνήθιζαν οι συμπατριώτες μας της Μ. Ασίας, ο συμπατριώτης μας πρωτοδίκης, Παρτσαλίδης Αριστείδης, πρόσφυγας και αυτός του Πόντου και στην είσοδο του φάρμακείου, ο Σταύρος Μιχ. Παναγιωτίδης, αδελφός και βοηθός του φαρμακιποιού, Παναγιωτίδη.

Φώτο Νο 2.  Φιλική –γειτονική παρέα, από τα Κομνηνά, σε αναμνηστική φωτογραφία το 1951.

 Μια πολύ αγαπημένη φιλική- γειτονική παρέα, από τα Κομνηνά, στο εξωκλήσι της Αγίας Τριάδος, του χωριού τους, τη μέρα της πανήγυρης του το 1951.  
Οι καλοί μας φίλοι, αφού παρακολούθησαν με κατάνυξη, την πανηγυρική Θεία λειτουργία , θεώρησαν σκόπιμο να βγάλουν και μια αναμνηστική φωτογραφία, δεδομένης της παρουσίας φωτογράφου στο χώρο του πανηγυριού.
Στη φώτο μας, από αριστερά: 
Σειρά 1η, καθιστές: Τσακιρίδου Αλεξάνδρα (Αλέκα) - Σαριόγλου,) Τσακιρίδου Ελασάβετ (Λίζα, Τερζίδου Ελένη, Παπαδοπούλου Χρυσάνθη (Χρύσα) και τα δύο μικρά κοριτσάκια, Νούλα και Άννα Παπαδόπουλου.
Σειρά 2η, όρθιοι: Γιάννης Τερζίδης, Αθανασιάδου Παρθένα, Παπαδοπούλου Νίτσα, Παπαδόπουλος Γιώργος, Τερζίδου Παρασκευή, Παπαδοπούλου Δέσποινα (Ποινή κατά την ποντιακή διάλεκτο) και Τερζίδης Νίκος.

Φώτο Νο 3. Μαθήτριες της Η΄τάξης, του 8τατάξιου Γυμνασίου, σε ημερήσια εκδρομή το 1953.

 Πολλές φορές τονίσαμε και δικαιολογήσαμε την τάση των μαθητών, της τελευταίας τάξης του Γυμνασίου και όχι μόνο, να επιδιώκουν τις αναμνηστικές φωτογραφίες μεταξύ τους, κάτι που δεν συνέβαινε στις προηγούμενες χρονιές.
 Έτσι και οι καλές μας φίλες του 1953, ακολουθώντας την τάση αυτή, ή, αν θέλετε, απομνημόνευσης του τέλους των μαθητικών Γυμνασιακών τους χρόνων και ενόψει του χωρισμού των, το θέμα της φωτογραφίας κυριαρχούσε σε όποια εκδήλωσή τους.
Στη φώτο μας, μια ομάδα μαθητριών, επωφελούμενη της ημερήσιας εκδρομής τους στην περιοχή του νερόμυλου Προαστίου “ΠΙΛΙΤΣ”:  Αυλογιάρη Χριστίνα, Αποστολίδου Ελισάβετ (Λίζα), Παπαδοπούλου Χρυσούλα, Αποστολίδου Αλεξάνδρα, Λαζαρίδου Αναστασία (Στάσα), Τσακιρίδου Ελισάβετ (Λίζα), Σαββουλίδου Ειρήνη και Σαββίδου Χρυσαυγή.
Αγγελίδου Αικατερίνη (Κατίνα), Τσαφαρίδου Ζαχαρούλα, Τσαχιρίδου Βασιλική, Ναούμ Αρχοντούλα (Τούλα), Χαλαϊδοπούλου Παρασκευή (Τσιβούλα), Σαραντινέλη Καλλιόπη, Βουνοτρυπίδου Ελπίδα, Αιχμαλωτίδου Σοφούλα και ..ορισμένες ανώνυμες, που ελπίζουμε να μας δηλώσουν την παρουσία τους. 

Φώτο Νο 4. Το αυτοκίνητο των δύο εμπόλεμων περιόδων της χώρας μας- 1940-1949-.

Ναι, φίλες και φίλοι, το εικονιζόμενο αυτοκίνητο, φορτηγό- λεωφορείο-ταχυδρομείο, της οικογένειας Μητσάλη, από το γειτονικό μας χωριό, Εμπόριο, έχει και αυτό τη δική του δυσάρεστη “πολεμική” Ιστορία.
Είναι από τα κατοχικά Γερμανικά αυτοκίνητα, 1940-1949, που αισθάνθηκαν και αυτά τη  φοβερή δύνη του πολέμου, είτε από τις αντιστασιακές αντάρτικες ομάδες, είτε από τις αεροπορικές επιθέσεις των συμμάχων, άφησαν τα κορμιά στα διάφορα πεδία των μαχών
κατά τα έτη 1940-1944.
Ένα τμήμα, από αυτά τα λείψανα του πολέμου, οι καλοί μας φίλοι, από το Εμπόριο, η οικογένεια Μητσάλη, κατάφερε να τα μαζέψει και με τη βοήθεια των ικανών τεχνικών της πόλης μας, να τα συναρμολογήσει και  για να φτιάξει το εικονιζόμενο αυτοκίνητο, που θα τους βοηθούσε να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα έξοδα για τη διαβίωσή τους, αλλά και για να βοηθήσουν και τους συμπολίτες μας.
Με τις σκέψεις αυτές, οργάνωσαν τις κινήσεις του “θησαυρού” τους, που δεν ήταν τίποτε άλλο από τη μεταφορά Ανθρώπων-υλικών, αλληλογραφίας και ελάχιστων χρημάτων, από το Εμπόριο και τα γειτονικά του χωριά στην Πτολεμαϊδα και το αντίστροφο.
Παρά τους κινδύνους τα διαδρομής, το δρομολόγιο εκτελούνταν καθημερινά, παρά τα όποια προβλήματά του, από το 1946 έως το1948, μέσω του γνωστού, στους παλιούς και μοναδικού, θα λέγαμε, χωματόδρομου, γκιόλας-αμπέλια άνω Πτολεμαϊδος- Αναρράχης – Εμπόριο και τανάπαλιν.
Το πρωινό δρομολόγιο ξεκινούσε από την Πτολεμαϊδα με επιβάτες κατοίκους των προαναφερόμενων που, για λόγους ασφάλειας των,
έμεναν τα βράδια στην Πτολεμαϊδα και το πρωί πήγαιναν στο χωριό για τις γεωργοκτηνοτροφικές εργασίες τους και προς το ηλιοβασίλεμα επέστρεφαν στην Πτολεμαϊδα.
Το 1949, σε μια επιστροφή από το Εμπόριο, μετά την Αναρράχη και λίγο πριν από τα αμπέλια της άνω Πτολεμαϊδος, το αυτοκίνητο τινάχτηκε στον αέρα και διαλύθηκε εις τα εξ΄ ων συνετέθη, από μια, “Ειρηνική- Δημοκρατική” νάρκη, που τοποθέτησε η Κομμουνιστική ανταρσία του 1946-1949.
Ευτυχώς δεν υπήρξαν ανθρώπινα θύματα, παρά μόνο μικροτραυματισμοί.
Το μοναδικό οικονομικό θύμα ήταν η οικογένεια Μητσάλη, που με ένα μπαμ τινάχτηκαν όλα τα όνειρά της στην ανεμοθύελλα της εποχής, όμως, οι πολεμικές αποζημίωσης, από τους αίτιους που την προκάλεσαν τη ζημιά τους, θα τους αποζημειώσουν, από τα περισεύματα των Γερμανικών κονδυλίων, που δόθηκαν στη χώρα μας για παρόμοιες καταστροφές…..   
Και τα σίδερα δεν άντεξαν δύο φοβερούς πολέμους….

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στον ΕΟΡΔΑΪΚΟ ΠΑΛΜΟ, στο φύλλο 1235 / 8 Σεπτεμβρίου 2010, σελίδα 27, ημέρα Τετάρτη,

Νο 36 / 2010.